Koronawirus – stan wyjątkowy na Węgrzech a prawo pracy 83/2020
Wprowadzony na Węgrzech z dniem 18 marca 2020 roku stan wyjątkowy będzie miał znaczący wpływ na życie codzienne, jak również na realia gospodarcze. Restrykcyjne środki ostrożności, podjęte w celu ochrony życia i zdrowia ludzkiego oraz powstrzymania rozprzestrzeniania się koronawirusa, dotyczą w szczególności: stosunku pracy, zatrudnienia i pracodawców.
Węgierski rząd w dekrecie nr 47/2020 z dnia 18 marca 2020 roku wprowadził, w celu złagodzenia trudności związanych z prawem pracy, następujące środki:
Pracodawcy z branży turystycznej, gastronomicznej, rozrywkowej, artystycznej, filmowej, organizacji imprez i usług sportowych są zwolnieni od zobowiązań publicznych związanych z zatrudnieniem za miesiące: marzec, kwiecień, maj i czerwiec 2020 roku.
Pracownicy zatrudnieni w wyżej wymienionych branżach są zwolnieni z obowiązku płacenia świadczeń dodatkowych związanych z wynagrodzeniem, z wyjątkiem składek z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego, które nie mogą wynosić więcej niż 7 710 HUF miesięcznie (ok. 98 złotych).
Osoby zobowiązane do odprowadzania składek na rozwój turystyki są z nich zwolnione w okresie od 1 marca do 30 czerwca 2020 roku.
Mali podatnicy, którzy wybrali system stałych podatków (KATA) i którzy zajmują się przewozami pasażerskimi, np. taksówkarze, są zwolnieni ze wszystkich zobowiązań podatkowych wynikających z ustawy o stałych podatnikach i małych przedsiębiorstwach (ustawa KATA) za miesiące marzec, kwiecień, maj i czerwiec 2020 roku. W okresie od 1 marca do 30 czerwca 2020 roku zwolnieni są również z obowiązku odprowadzania składek na rozwój turystyki.
Zmiany w prawie pracy wpływają na węgierski Kodeks pracy w następujący sposób:
Pracodawcy mają prawo do zmiany zgłoszonych już harmonogramów pracy przed zwykłym 96-godzinnym okresem poprzedzającym rozpoczęcie codziennej pracy pod warunkiem, że wystąpiła nieprzewidziana okoliczność, która ma wpływ na ich działalność i funkcjonowanie.
Pracodawcy są uprawnieni do jednostronnego poinstruowania pracowników, aby wykonywali pracę z domu lub zdalnie.
Pracodawcy są uprawnieni do podejmowania uzasadnionych i koniecznych działań w celu sprawdzenia stanu zdrowia pracownika.
Zmiany związane z węgierskim Kodeksem pracy będą obowiązywać przez 30 dni po zniesieniu stanu wyjątkowego i nie mogą zostać zastąpione przez żaden układ zbiorowy. Trzeba jednak podkreślić, że pracownik i pracodawca mogą odstąpić od przepisów węgierskiego Kodeksu pracy w indywidualnie wynegocjowanej umowie. Oznacza to, że strony, na podstawie wzajemnego porozumienia, mogą odstąpić od wprowadzanych dekretem zmian w zakresie prawa pracy, jednak takie rozwiązanie nie może być niekorzystne dla pracownika.
W opinii kancelarii Balázs & Kovátsits należy spodziewać się podjęcia przez rząd dalszych działań, a także wprowadzenia bardziej szczegółowych regulacji związanych z nadchodzącymi komplikacjami w warunkach gospodarczych oraz wzrostem zachorowań w wyniku zarażenia koronawirusem.
Należy podkreślić, że pracodawca nie może jednostronnie nakazać pracownikowi skorzystania z bezpłatnego urlopu. Urlop taki może być udzielony tylko na prośbę pracownika.
Co do zasady, pracodawca może nie wypłacić pracownikowi wynagrodzenia jedynie w przypadku, gdy z powodu niezależnych od niego okoliczności zewnętrznych, którym starał się zapobiec, nie może dopełnić swoich obowiązków w zakresie zatrudnienia. Miałoby to miejsce w przypadku, gdy pracodawca – mimo starań – nie może zapewnić pracownikom niezbędnych do wykonywania pracy materiałów (np. nie jest możliwe ich sprowadzenie z zagranicy ani pozyskanie ich z innego źródła), w związku z czym pracownicy nie mogą wykonywać pracy.
Obecna sytuacja gospodarcza, spowodowana wybuchem pandemii koronawirusa, może stanowić dla pracodawcy uzasadnioną podstawę do skorzystania z prawa do rozwiązania stosunku pracy z pracownikiem.
Jeżeli mają Państwo pytania związane z wpływem pandemii koronawirusa na zatrudnienie lub potrzebują Państwo porady prawnej, prosimy o kontakt z naszym partnerem zarządzającym – adwokatem dr Tamásem Balázsem pod numerami telefonów (06- 1)-302-5697; (06-1)-302-7938; (06-1)-312-1103, a także pod adresami e-mail office@bakolegal.com i balazs@bakolegal.com.
Naszą stronę internetową znajdą Państwo pod adresem www.bakolegal.com.