Zwolnienie od podatku za spadek odziedziczony w Niemczech jest możliwe w Niemczech i w Polsce

Nie tylko w teorii, ale i w praktyce możliwe jest uzyskanie zwolnienia od zapłaty podatku za spadek lub darowiznę uzyskane w Niemczech, zarówno w Niemczech jak i w Polsce .

A było to tak:

Spadkodawcy – małżonkowie, obywatele Niemiec, sporządzili testament wspólny małżonków, w którym do spadku powołani zostali córka i wnuki Spadkodawczyni, obywatele Polski.

Spadkobiercy odziedziczyli spadek na podstawie tzw. testamentu wspólnego małżonków – instytucji prawnej funkcjonującej w prawie niemieckim, nieznanej natomiast w polskim prawie spadkowym.

W pierwszym etapie postępowania spadkowego Spadkobiercy złożyli wniosek o stwierdzenie nabycia spadku oraz zapewnienie spadkowe przed Konsulem Republiki Federalnej Niemiec.

W następstwie, Spadkobiercy uzyskali przed sądem w Niemczech stwierdzenie nabycia spadku na swoją rzecz i w związku z tym powstała konieczność wszczęcia przez Spadkobierców postępowania podatkowego dotyczącego podatku od spadku i darowizn  w Niemczech i w Polsce.

Postępowanie podatkowe w Niemczech.

Spadkobiercy, po uzyskaniu stwierdzenia nabycia spadku (Erbschein) przed Sądem w Niemczech, złożyli do Urzędu Finansowego w Niemczech wniosek o ustalenie wysokości podatku od spadku na terenie Niemiec. Niemiecki organ podatkowy zwolnił Spadkobierców z obowiązku podatkowego od spadku w Niemczech, z uwagi na bliski stopień pokrewieństwa pomiędzy Spadkodawcami i Spadkobiercami. Jako podstawę prawną zwolnienia wskazano art. 15 ust. 1 ErbStG i art. 16 ust. 1 Nr 2 i Nr 3 (ustawy podatkowej od spadków).

Postępowanie podatkowe w Polsce.

Po zakończeniu postępowania podatkowego w Niemczech, Spadkobiercy dokonali zgłoszenia o nabyciu własności lub praw majątkowych przed właściwym urzędem skarbowym w Polsce.

Z uwagi na fakt, iż przepisy umowy zawartej pomiędzy Rzeczypospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku nie dotyczą podatku od spadków i darowizn, zatem zapłacenie w Niemczech określonej kwoty podatku od spadku oraz innych kosztów związanych z nabyciem majątku spadkowego, bądź zwolnienie z obowiązku takiej zapłaty, nie zwalniało Spadkobierców od uiszczenia należnego podatku według prawa polskiego i powodowało konieczność zastosowania przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Spór prawny.

Spór prawny dotyczył prawidłowej wykładni testamentu wspólnego Spadkodawców w Polsce, przy zastosowaniu niemieckiego prawa spadkowego jako właściwego dla ustalenia skutków podatkowych w Polsce, a w konsekwencji uzyskania dla Spadkobierców zwolnienia od obowiązku uiszczenia podatku od spadku w Polsce, na podstawie ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Stanowisko Spadkobierców.

Stanowisko prawne Spadkobierców opierało się na założeniu, iż skoro podstawa dziedziczenia miała swoje źródło w testamencie wspólnym małżonków sporządzonym w Niemczech, to prawem właściwym do rozstrzygania o skutkach prawnych testamentu wspólnego małżonków ? Spadkodawców, było prawo spadkowe niemieckie, a nie polskie prawo spadkowe.

Podstawę prawną twierdzenia Wnioskodawców stanowiły przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w związku z przepisami ustawy Prawo prywatne międzynarodowe oraz przepisami Konwencji dotyczącej kolizji praw w przedmiocie formy rozporządzeń testamentowych, której sygnatariuszami są Polska i Niemcy.

Nadto w toku postępowania Spadkobiercy podnieśli, iż, zgodnie z przepisami Ordynacji podatkowej, postępowanie podatkowe powinno być prowadzone w sposób budzący zaufanie do organów podatkowych, a zgodnie z łacińską paremią in dubio pro tributario – w razie wątpliwości organy podatkowe powinny rozstrzygać sprawy na korzyść podatników.

W konsekwencji, po wielokrotnej pisemnej prezentacji  stanowiska Spadkobierców oraz po wielomiesięcznym  okresie oczekiwania na sposób rozstrzygnięcia przez organ podatkowy sprawy, Urząd Skarbowy po powyższej argumentacji, odstąpił od pierwotnego stanowiska i przychylił się do argumentacji przedstawionej przez Spadkobierców i na podstawie ustawy o podatku od spadków i darowizn zwolnił Spadkobierców od obowiązku uiszczenia podatku od spadku, a postępowanie spadkowe zostało umorzone.